اهداف و کارکردهای کنسولگری روسیه در رشت نیمه دوم عصر قاجاریه

Authors

عبدالرسول خیراندیش

استاد دانشگاه شیراز اعظم رحیمی جابری

دانشجوی دکترای تاریخ ایران اسلامی دانشگاه شیراز

abstract

بازی بزرگ یا رقابت دو امپراتوری توسعه طلب روسیه و انگلیس در قرن نوزدهم برای سروری بر آسیای مرکزی، واقعیتی بود که ایران ناخواسته درگیر آن شد. استراتژی، قواعد و تاکتیک های این بازی که در طول زمان تعریف و به تناسب شرایط دستخوش تغییر شد، شامل تأسیس نمایندگی سیاسی و کنسولگری های این دو قدرت در ایران نیز می شد. در عصر قاجار دولت های انگلیس و روسیه پس از تأسیس نمایندگی های سیاسی در تهران، برای تأمین منافع خود، به افتتاح تدریجی کنسولگری در شهر رشت مبادرت ورزیدند که تا آغاز سده بیستم به شبکه هایی گسترده در سطح کشور تبدیل شدند. پژوهش حاضر به بررسی علل تأسیس کنسولگری در رشت و کارکردهای آن می پردازد. این مطالعه نشان می دهد که افتتاح کنسولگری در رشت از سوی انگلیس یا روسیه، بیش از هر چیز از اهداف سیاسی – راهبردی این دو دولت ناشی می شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

کارکردهای کنسولگری های روسیه در سه شهر رشت، استرآباد و تبریز طی سال های 1340-1318 ق/ 1921-1900م

در طی حکومت قاجاریه روابط دو کشورایران و روسیه فراز و نشیب های بسیاری را پشت سر گذاشت. دولت تزاری روسیه طی سالیان سال، ایران را آماج تجاوزها و تهدیدهای گوناگون خود قرار داده بود. پس از ایجاد دو جنگ بزرگ بین روسیه و ایران، سرانجام مطابق عهدنامه ترکمانچای روس ها امتیاز تاسیس کنسولگری در برخی از شهرهای شمالی ایران از جمله رشت، استرآباد و تبریز را بدست آوردند و به تدریج با تاسیس کنسولگری ها و آمدن ...

15 صفحه اول

تأثیر کارکردهای ‌متولیان آستان قدس رضوی در فرهنگ تشیع (مطالعه‌ موردی: عصر قاجاریه)

نقش آستان قدس رضوی به عنوان یکی از قدیمی‌ترین نهادهای مذهبی - با پیشینه دیوانی و اداری- در گسترش فرهنگ تشیع، از موضوعات قابل توجهی است که ارزیابی تأثیرات آن، مستلزم بررسی وظایف و اقدامات متولیان این آستانه است. وجود پرشمار متصدیان منصب نقابت و نقیب و هزاران خادم و مستخدم با بیش از دوازده قرن قدمت و قرار گرفتن منصب تولیت، در رأس هرم ساختار تشکیلاتی آن پژوهشی پردامنه را ضروری می‌سازد و آنچه مقرر ...

full text

کنسولگری بریتانیا در ایالات جنوبی دریای مازندران در دوران قاجاریه و کارکنان محلی آن

معمولاً کنسولگری دولت‌های خارجی در بنادر و شهرهایی تأسیس می‌شود که از پیش روابط تجاری با آن‌ها وجود داشته باشد. بریتانیا در دوران قاجاریه به‌رغم نداشتن اتباع و بازرگانی با ایالات جنوب دریای مازندران، یک کنسولگری در رشت و یک نمایندگی کنسولی در استرآباد تأسیس کرد و کارگذارهای محلی (وکیل‌الدوله) را بر آن‌ها گمارد. مقالۀ حاضر به بررسی علل تأسیس کنسولگری مذکور از سوی بریتانیا و سرنوشت کارکنان محلی آن...

full text

ارمنیان روسیه و کارکردهای دیاسپورایی

تأثیر دیاسپورا و سازمان‌های دیاسپورایی بر سیاست داخلی و روابط خارجی کشورهای میزبان و میهن، موضوعی است که در دهه‌های اخیر بیشتر در رویکردهای غیردولت‌محور روابط بین‌الملل مورد توجه قرار گرفته است. اجتماع‌های دیاسپورایی می‌توانند در توسعۀ اقتصادی میهن خود نقش مهمی بازی کنند. آن‌ها همچنین برای حفظ میراث فرهنگی جامعۀ خود به‌ویژه زبان، مذهب و ارزش‌های اجتماعی آن تلاش می‌کنند. دیاسپورای ارمنی همواره ب...

full text

اهداف و کارکردهای کنسولگری بریتانیا و تعامل آن با کمپانی هند شرقی در شیراز (1925–1903 م/ 1344–1321 هـ. ق)

از سدۀ 19م. سیاست انگلستان در ایالت فارس، ایجاد امنیت در راه‌‌های ارتباطی با هدف توسعۀ تجارت بود. در این راستا دولت بریتانیا اقدام‌به تأسیس یکی از سازمان‌‌های هماهنگ‌کننده به‌نام «کنسولگری» کرد. این پژوهش برآنست با روش توصیفی-تحلیلی درپی پاسخ به این سؤال باشد که کنسولگری بریتانیا در شیراز، درصدد دست‌‌یابی به چه اهداف و کارکردهایی بود و نحوۀ تعامل آن با کمپانی هند شرقی چگونه بود؟ یافته‌‌های پژوه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشنامه تاریخ های محلی ایران

جلد ۴، شماره شماره دوم-پیاپی ۸-بهار و تابستان ۹۵، صفحات ۵۹-۷۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023